Υπάρχουν δύο βασικοί τύποι pilates. Το πιο απλό είναι το mat pilates – στο οποίο χρειάζεστε μόνο ένα χαλάκι γιόγκα για να το κάνετε και μπορεί να γίνει τόσο στο σπίτι όσο και σε μια αίθουσα γυμναστικής.
Το pilates mat ή ασκήσεις εδάφους pilates θεωρείται ο θεμέλιος λίθος της μεθόδου, σύμφωνα με τον ιδρυτή της Basi Pilates, Rael Isacowitz.
Το πιλάτες mat είναι ασκήσεις στο έδαφος χωρίς αντίσταση, όπου ο μαθητής γυμνάζεται χρησιμοποιώντας το βάρος του σώματός του.
Το μάθημα mat χαρακτηρίζεται από ροή στις ασκήσεις και ακρίβεια στην εκτέλεση τους. Περιέχει αρκετά στοιχεία από το χορό & τη γιόγκα.
Στο pilates mat ο μαθητής εστιάζει στο κέντρο του ή “powerhouse,” όπως το ονόμαζε ο Joseph Pilates. Ένα δυνατό κέντρο είναι πολύ σημαντικό για την καλή σωματική υγεία καθώς βοηθά στην αποφυγή τραυματισμών, στην υγεία της σπονδυλικής στήλης και στην πρόληψη μυϊκών πόνων ιδίως στη μέση και στον αυχένα. Αθλητές, δρομείς, χορευτές και όσοι δουλεύουν εντατικά με το σώμα τους χρειάζονται ένα δυνατό κέντρο και έτσι συνήθως κάνουν πιλάτες.
Το ρεπερτόριο περιλαμβάνει περίπου 150 ασκήσεις. Οι ασκήσεις χωρίζονται σε επίπεδα ανάλογα με το βαθμό δυσκολίας τους: βασικό, αρχάριο, μεσαίο, προχωρημένο, ανώτατο.
Τα οφέλη του pilates mat είναι μυϊκή ενδυνάμωση, ελαστικότητα, λειτουργική μυϊκή δράση, σωστή στάση σώματος & ευθυγράμμιση, βελτίωση της ισορροπίας και της στάσης του σώματος, καλύτερη επίγνωση του σώματος και της κίνησης. Ανακουφίζει επίσης από προβλήματα όπως στη μέση, στον αυχένα ή στην ωμική ζώνη. Με βάση επιστημονικές δημοσιεύσεις το 2014, το πιλάτες mat βοηθάει ιδιαίτερα όσους πάσχουν από πόνο στη μέση.
Στις ασκήσεις εδάφους πολλές φορές χρησιμοποιούνται βοηθήματα (props) που κάνουν τις ασκήσεις ευκολότερες ή δυσκολότερες. Τέτοια βοηθήματα είναι: foam roller, arc, TheraBand, magic circle, balls.
Ένας αρχάριος μαθητής ενδείκνυται να ξεκινήσει από τις βασικές ασκήσεις πιλάτες mat.
Στις ασκήσεις βασικού επιπέδου ο μαθητής εισάγεται στις αρχές της μεθόδου pilates, στην πλευρική αναπνοή, στη σύνδεση με το κέντρο του και στη σωστή θέση της λεκάνης.
Στη συνέχεια μπορεί να προχωρήσει στα μηχανήματα ή σε συνδυασμό μαθημάτων mat & Equipment Reformer που θεωρείται και η ιδανική λύση.